Zdrowe i bezpieczne budynki w świetle nowej certyfikacji WELL Health-Safety Rating™

Specjaliści z Działu Budownictwa Ekologicznego Sweco w Polsce przybliżają nowy międzynarodowy system oceny budynków.

Opublikowano: 21/12/2020

Opracowany przez International WELL Building Institute™ z siedzibą w USA, WELL Health-Safety Rating jest odpowiedzią na pandemię COVID-19 i inne zagrożenia dla bezpieczeństwa oraz zdrowia użytkowników. Polski oddział Sweco prowadzi certyfikacje kilkunastu obiektów w systemach WELL Building Standard™ jak i WELL Health-Safety Rating, zarówno w kraju, jak i zagranicą.

COVID-19 wpłynął nie tylko na nasz styl życia i poczucie bezpieczeństwa, ale także pracę. Kolejne firmy decydowały się na tryb zdalny lub hybrydowy z uwagi na nowe zagrożenie oraz strach przed rozprzestrzenianiem się wirusa. Okazało się, że polityki operacyjne wielu organizacji wymagają natychmiastowych modyfikacji, aby firmy te mogły funkcjonować w zupełnie nowej rzeczywistości.

Na nagłą potrzebę zmian zareagował International WELL Building Institute™ (IWBI™). Organizacja ta nadzoruje rozwój najpopularniejszego na świecie systemu, który koncentruje się na poprawie zdrowia w budynkach – WELL Building Standard™. Powołana przez nich w marcu 2020 r. grupa prawie 600 ekspertów z różnych dziedzin miała za zadanie skupić się na analizie i wyznaczeniu sposobów, dzięki którym budynki, przedsiębiorstwa i społeczności będą się mogły przyczynić do ustalenia najlepszych procedur w odpowiedzi na kryzys dotyczący zdrowia publicznego. Drugim celem powołania grupy było wzmocnienie i dostosowanie już istniejącego systemu WELL v2, aby budynki certyfikowane w tym schemacie były bezpieczniejsze w przypadku wybuchu pandemii bądź innych niecodziennych zdarzeń. Po dodaniu do tych celów wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Centrów Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), agencji zarządzania kryzysowego oraz wielu uznanych instytucji powstał nowy schemat certyfikacji, który opublikowano w lipcu tego roku pod nazwą WELL Health-Safety Rating.

Czym jest certyfikacja WELL Health Safety Rating? Jak bardzo różni się od WELL Building Standard?

WELL Building Standard™ jest najbardziej znanym na świecie systemem certyfikacji koncentrującym się na zdrowiu i dobrym samopoczuciu użytkowników. Jego pierwsza wersja, WELL v1, powstała w 2014 r. na podstawie siedmioletnich badań naukowych oraz medycznych. W 2018 r. światło dzienne ujrzała pilotażowa wersja systemu WELL v2, a we wrześniu 2020 r., po ponad dwóch latach konsultacji, opublikowano wersję finalną.

System ten składa się z 10 działów i 100 kategorii, za spełnienie których można otrzymać certyfikat na poziomie Bronze, Silver, Gold lub Platinum. Dzięki obowiązkowym testom środowiska wewnętrznego (jakość powietrza, wody, poziomy oświetlenia i hałasu itd.), certyfikacja potwierdza wdrożenie standardów na światowym poziomie. Nie bez przyczyny WELL obecny jest już w 62 krajach, w tym w Polsce (z 47 zarejestrowanymi projektami).

Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku, nowy schemat WELL Health-Safety Rating powstał jako odpowiedź na COVID-19. Pozwala on w obiektywny, poparty badaniami naukowymi sposób pokazać, że procedury wdrożone w budynku, jak również regularna kontrola jego kluczowych systemów (takich jak wentylacja i instalacja wodna) pozytywnie wpływają na zmniejszenie zagrożenia związanego m.in. z COVID-19. Można go stosować we wszystkich typach obiektów, zarówno nowych, jak i istniejących. W przeciwieństwie do WELL Building Standard nie ma w nim wymagań obowiązkowych oraz poziomów certyfikacji. Jedynym warunkiem otrzymania certyfikatu jest zaimplementowanie minimum 15 z 21 kryteriów. Konieczne jest odnowienie certyfikatu co rok, by potwierdzić utrzymanie najlepszych praktyk w trakcie eksploatacji obiektów.

Certyfikować można obiekty o różnych funkcjach – od biur, poprzez hotele, budynki mieszkalne, sklepy, hale magazynowe, zakłady przemysłowe, aż do centrów sportowych i rozrywkowych. W momencie ogłoszenia nowego schematu swój udział zgłosiło ponad 100 obiektów z całego świata, w tym również te najbardziej znane, jak Empire State Building w Nowym Jorku, Taipei 101 w Tajpej czy stadiony OVG Arena. Natomiast w Polsce wybrane budynki Ghelamco, Skanska oraz Cavatina już oficjalnie będą się starać o odznakę WELL Health-Safety Rating. Zatem schemat od początku wzbudza zainteresowanie deweloperów i zarządców obiektów w naszym kraju.

Budynki, które starają się o uzyskanie odznaki WELL Health-Safety Rating, ocenia się w sześciu głównych obszarach:

1. PROCEDURY DEZYNFEKCJI I SPRZĄTANIA

Dział ten dotyczy przede wszystkim kwestii związanych z higieną oraz bezpiecznym środowiskiem wewnętrznym w budynku. Obejmuje między innymi:

• zapewnienie właściwych warunków do mycia rąk (np. poprzez zastosowanie łatwych do utrzymania w czystości dozowników mydła oraz ręczników papierowych);
• udoskonalenie metod sprzątania i dezynfekcji oraz wykorzystywanie w tym celu środków bezpiecznych dla zdrowia użytkowników i personelu sprzątającego;
• metody ograniczenia ryzyka zakażeń drogą kropelkową (np. poprzez stosowanie przegród lub samoobsługowych systemów kontroli dostępu).

2. PLANY GOTOWOŚCI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

Kryteria te dotyczą przede wszystkim wdrożenia odpowiednich procedur i zapewnienia wyposażenia na wypadek sytuacji kryzysowych związanych z zagrożeniami: naturalnymi, zdrowotnymi (np. wypadek, pandemia), technologicznymi (np. utrata zasilania) czy wywołanymi przez człowieka (np. zamieszki, terroryzm). Są to:

• plan postępowania w sytuacjach awaryjnych;
• plan ciągłości działania (utrzymanie ciągłości działania obiektu nawet w przypadku długotrwałych sytuacji kryzysowych);
• plan zdrowego powrotu po sytuacji kryzysowej (nowe procedury bezpieczeństwa bazujące na doświadczeniach nabytych podczas sytuacji awaryjnej; kontrole instalacji, które były nieużywane podczas przestoju, np. instalacji wodnej czy wentylacji mechanicznej);
• zapewnienie zasobów do wykorzystania podczas sytuacji awaryjnych – m.in. apteczek i defibrylatorów AED, jak również personelu wyszkolonego w kwestiach pomocy medycznej i bezpieczeństwa;
• wsparcie służb publicznych na wypadek sytuacji kryzysowej poprzez bezpłatne udostępnienie powierzchni (np. schronienia podczas klęski żywiołowej, przestrzeni do leczenia podczas pandemii) lub wsparcie pracowników poprzez np. udostępnienie schronienia przed przemocą domową lub w przypadku uszkodzenia ich mieszkań, np. w wyniku pożaru.

3. DOSTĘPNOŚĆ OPIEKI ZDROWOTNEJ

W tej części systemu WELL Health-Safety Rating znajdziemy wymagania dotyczące zapewnienia użytkownikom opieki zdrowotnej, m.in. urlopów chorobowych, świadczeń medycznych, testów na choroby zakaźne, konsultacji z zakresu zdrowia psychicznego, promowania szczepień przeciw grypie czy promowania środowiska wolnego od papierosów.

4. ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ POWIETRZA I WODY

Wymagania te w głównej mierze odnoszą się do instalacji i rozwiązań technicznych zastosowanych w budynku. Są to m.in.:

• przeprowadzenie oceny systemu wentylacji (pod kątem potencjału zwiększenia ilości świeżego powietrza dostarczanego do przestrzeni użytkowych oraz minimalizowania recyrkulacji);
• ocena i konserwacja systemów oczyszczania powietrza (analiza możliwości zastosowania wydajniejszych filtrów powietrza oraz lamp UV dezaktywujących bakterie i wirusy);
• plan zapobiegania rozwojowi bakterii Legionelli;
• regularne testy jakości powietrza i wody w budynku;
• procedury zapobiegania powstawaniu pleśni oraz wilgoci w budynku.

5. ZAANGAŻOWANIE INTERESARIUSZY I KOMUNIKACJA

Dział ten dotyczy kwestii promowania zdrowia i dobrego samopoczucia wśród użytkowników. Wymagane jest ponadto informowanie ich o procedurach i ulepszeniach, które wprowadzono w obiekcie na potrzeby uzyskania odznaki WELL Health-Safety Rating. W przypadku usług gastronomicznych konieczne jest też informowanie o wynikach ostatniej kontroli sanepidu.

Obiekty starające się o odznakę WELL Health-Safety Rating mogą dodatkowo uzyskać punkty w kategorii:

6. INNOWACJE – np. za wprowadzenie niestandardowych, nowoczesnych rozwiązań, których korzystny wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo użytkowników potwierdzają badania naukowe.
7. Dodatkowy punkt można również otrzymać, angażując w proces oceny specjalistę z licencją WELL Accredited Professional (w polskim oddziale firmy Sweco taką licencję mają dwie osoby).

Po co certyfikować w WELL Health-Safety Rating?

Korzyści jest wiele i należą do nich m.in.:

• poparte badaniami naukowymi wymagania, które mogą pomóc zmniejszyć zagrożenie związane m.in. z COVID-19;
• fakt, że system nie wymaga wprowadzania do projektu kosztownych rozwiązań – większość z jego założeń można spełnić poprzez skuteczne egzekwowanie odpowiednich procedur zarządczych;
• relatywnie niski koszt certyfikacji, który rozkłada się szczególnie korzystnie w przypadku certyfikacji większej liczby obiektów z portfolio danej firmy;
• odznaka przyznawana przez renomowaną, niezależną, międzynarodową organizację (International WELL-Building Institute™ z siedzibą w USA);
• potwierdzenie, że rozwiązania zastosowane w budynku i kontrola kluczowych systemów stoją na najwyższym światowym poziomie;
• zwiększenie poczucia bezpieczeństwa użytkowników;
• odznaka na drzwiach wejściowych, informująca każdego użytkownika o zaangażowaniu właściciela w kwestie bezpieczeństwa i zdrowia;
• możliwość dołączenia do grona najbardziej rozpoznawalnych inwestycji na świecie, które starają się o odznakę WELL HSR.

Podsumowując, warto podkreślić, że dzięki certyfikacji WELL Health-Safety Rating budynki oraz ich właściciele mogą zapewnić sobie dużą rozpoznawalność. Certyfikacja potwierdza, że dany obiekt spełnia standardy z zakresu bezpieczeństwa i zdrowia na światowym poziomie. Uzyskanie takiego certyfikatu pozwala również zwiększyć poczucie bezpieczeństwa użytkowników budynków i podkreślić zaangażowanie inwestora w kwestie bezpieczeństwa zdrowotnego – a zagadnienie to już od bardzo dawna nie było tak istotne jak dziś.